Mô hình Harmonic là gì? Đặc điểm & cách giao dịch hiệu quả

Mô hình Harmonic là mô hình giá nâng cao rất khó xác định nên không được ưa chuộng trong phân tích kỹ thuật. Tuy nhiên, theo các chuyên gia nếu hiểu rõ bản chất của mô hình giá Harmonic và biết cách vận dụng thì tín hiệu khá chính xác. Vậy cụ thể, mô hình Harmonic là gì? Hãy cùng Soria For Congress tìm hiểu qua bài viết này nhé.

Mô hình Harmonic là gì?

Mô hình Harmonic (Harmonic Pattern) là mẫu hình giá được phát minh bởi H.M.Gartley vào năm 1932, sau đó được công bố rộng rãi vào năm 1935 trên ấn bản Profits in The Stock Markets.

Trong cuốn sách này ông đã đề cập đến mô hình 5 điểm cơ bản, chưa bao gồm các tỷ lệ Fibonacci. Sau này Larry Pesavento đã cải thiện mô hình với tỷ lệ Fibonacci và thiết lập các quy tắc về cách giao dịch mô hình “Gartley” trong cuốn sách “Fibonacci Ratios With Pattern Recognition” . 

Xem thêm: Tổng hợp các mô hình giá quan trọng nhất trong Forex 2023

Sau Larry Pesavento đã có một vài nhà đầu tư khác nghiên cứu về mô hình này. Trong đó, công lao lớn nhất thuộc về Scott Carney và Bryce Gilmore. Họ đã kết hợp với tỷ lệ Fibonacci đưa ra được các biến thể của mô hình giá Harmonic như Crab (Con cua), Bat (Con dơi), Shark (Cá mập), Butterfly (Con bướm)… Đồng thời ông cũng bổ sung kiến ​​thức chuyên sâu về các quy tắc giao dịch, tính hợp lệ và quản lý rủi ro dựa vào mô hình này. Tất cả đã được thực hiện trong cuốn sách “Harmonic Trading”. 

Lý thuyết cơ bản đằng sau các mô hình điều hòa dựa trên các chuyển động giá theo thời gian tuân theo các mối quan hệ tỷ lệ Fibonacci và tính đối xứng của nó trên thị trường. Dựa vào mô hình trader có thể xác định được điểm đảo chiều, mức thoái lui và phần mở rộng cùng với một loạt các điểm xoay cao và điểm thấp.

Ngoài ra, mô hình Harmonic còn sử dụng kết hợp hai công cụ Fibonacci Extension và Fibonacci Retracement nên có thể cung cấp điểm vào lệnh, chốt lời/cắt lỗ đáng tin cậy.

Trước đây, mô hình Harmonic được sử dụng chủ yếu trong thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, với tính năng đa dạng và công dụng mà nó mang lại, nhiều nhà đầu tư đã ứng dụng mô hình này trong cả thị trường forex và tiền điện tử. 

Các mô hình giá Harmonic phổ biến

Trong thực tế, mô hình giá Harmonic có rất nhiều biến thể khác nhau, nhưng phổ biến nhất là mẫu hình AB=CD, mô hình con dơi, con bướm, con cua, cá mập, Gartley, mô hình 3 sóng ngang. Mỗi mẫu hình sẽ có những quy ước về tỷ lệ Fibonacci khác nhau. Cụ thể như sau:

1. Mô hình AB=CD 

Mô hình AB = CD là mẫu hình cơ bản và dễ xác nhận nhất trong số các mô hình Harmonic. Mô hình này hoạt động hơi khác so với các mẫu hình khác và chỉ gồm 3 chuyển động, 4 điểm. Mô hình này gồm có 2 loại là Bullish AB=CD và Bearish AB=CD. Cả 2 đều cung cấp tín hiệu đảo chiều. Cụ thể như sau:

Mô hình Bullish AB=CD

• Ban đầu giá sẽ giảm từ điểm A xuống B
• Tiếp theo lại điều chỉnh tăng từ B lên C tại mức thoái lui từ 61.8% – 78.6% của đoạn xu hướng AB.
• Tiếp theo giá lại giảm từ C xuống D tại mức mở rộng 127.2% – 161.8% của AB. Độ dài và thời gian hình thành của đoạn CD phải bằng với AB.

Sau khi kết thúc tại điểm D giá có thể đảo chiều đi lên. Khi này trader có thể vào lệnh Buy.

Mô hình Bearish AB=CD 

• Ban đầu giá sẽ tăng từ A xuống B
• Tiếp theo lại điều chỉnh giảm từ B về C tại mức thoái lui từ 61.8% – 78.6% của đoạn xu hướng AB.
• Tại điểm C xuống D tại mức mở rộng 127.2% – 161.8% của AB. Khi này độ dài và thời gian hình thành của đoạn CD cũng phải bằng với AB.

Sau khi kết thúc tại điểm D giá có thể đảo chiều đi xuống. Khi này trader có thể vào lệnh Sell.

2. Mô hình Gartley 

Mô hình Gartley được tạo bởi HM Gartley. Đây là mẫu hình nguyên thủy gồm 5 điểm nhưng được bổ sung thêm tỷ lệ Fibonacci. Mô hình này cũng sẽ gồm có 2 loại là  Bullish Gartley (Gartley tăng giá) và Bearish Gartley (Gartley giảm giá). Mô hình này đều có 5 điểm X, A, B, C và D và được quy ước như sau:

Bullish Gartley (Gartley tăng giá)

• Giá dịch chuyển tăng từ X đến A.
• Tiếp theo giá lại điều chỉnh giảm từ A xuống B tại mức thoái lui 61.8% của  XA
• Từ B giá lại điều chỉnh tăng về C tại mức Fibonacci 38.2% đến 88.6% của xu hướng giảm AB.
• Tại C giá sẽ điều chỉnh giảm xuống D tại mức mở rộng từ 127,2% đến 161,8% của xu hướng giảm AB. Hay D cũng là Fibonacci 78.6% của xu hướng tăng XA.

Sau khi đến điểm D thị trường sẽ có xu hướng tăng lên, trader có thể vào lệnh Buy.

Bearish Gartley (Gartley giảm giá)

• Giá giảm từ X đến A 
• Tiếp theo giá lại điều chỉnh tăng từ A đến B tại mức thoái lui 61.8% của  XA
• Từ B giá lại điều chỉnh giảm xuống C tại mức Fibonacci 38.2% đến 88.6% của xu hướng tăngAB.
• Tại C giá sẽ điều chỉnh tăng lên D tại mức mở rộng từ 127,2% đến 161,8% của xu hướng tăng AB. Hay D cũng là Fibonacci 78.6% của xu hướng giảm XA.

Sau khi đến điểm D thị trường sẽ có xu hướng giảm giá, trader có thể vào lệnh Sell.

3. Mô hình con bướm

Mô hình con bướm hay còn gọi là mô hình Butterfly (Butterfly Pattern) được phát hiện bởi Bryce Gilmore. Cũng như mô hình Gartley, Butterfly cũng được tạo bởi 5 điểm X, A, B, C, D và được chia thành 2 loại là: Bullish Butterfly, Bearish Butterfly.

Mô hình Bullish Butterfly

• Giá tăng từ X đến A 
• Sau đó từ A giảm điều chỉnh về B tại mức thoái lui là 78.6% của XA.
• Tiếp theo tại B giá lại quay đầu tăng lên điểm C tại mức thoái lui từ 38.2% – 88.6% của AB.
• Tại C giá lại quay đầu giảm đến D tại mức mở rộng 161.8% 261.8% của đoạn AB. Đồng thời D cũng là mức thoái lui là 127.2% – 161.8% của XA.

Sau khi điểm D hoàn thành giá có xu hướng tăng mạnh mẽ, nên trader có thể vào lệnh Buy tại đây.

Mô hình Bearish Butterfly

• Giá giảm từ X về A
• Sau đó từ A giá tăng điều chỉnh về B tại mức thoái lui là 78.6% của XA.
• Tiếp theo tại B giá lại quay đầu giảm về C tại mức thoái lui từ 38.2% – 88.6% của AB.
• Sau đó tại C giá lại tăng lên điểm D tại mức mở rộng 161.8% 261.8% của đoạn AB. Đồng thời D cũng là mức thoái lui là 127.2% – 161.8% của XA.

Sau khi điểm D hoàn thành, giá sẽ quay giảm nên trader có thể vào lệnh Sell khi điểm D kết thúc.

4. Mô hình con cua 

Mô hình con cua được phát hiện Scott Carney. Mô hình này cũng giống mô hình con bướm với 5 điểm. Tuy nhiên, khác biệt giữa 2 mẫu hình này là đoạn điều chỉnh AB ngắn hơn, CD dài hơn. Mô hình cua cũng có 2 dạng là Bullish Crab và Bearish Crab.

Mô hình Bullish Crab

• Giá tăng từ X đến A 
• Tiếp theo lại giảm từ A về B tại mức thoái lui từ 38.2% – 61.8% của đoạn XA.
• Sau đó tại B giá đảo ngược tăng lên điểm C tại mức thoái lui từ 38.8% – 88.6% của đoạn AB.
• Tiếp theo giá lại quay đầu giảm từ C về D tại mức mở rộng từ 261.8% – 361.8% của đoạn AB. Đồng thời D cũng là mức thoái lui 161,8% đoạn XA.

Khi điểm D hoàn thành giá sẽ đi theo xu hướng tăng, trader có thể vào lệnh Buy.

Mô hình Bearish Crab

• Giá giảm từ X đến A 
• Tiếp theo lại tăng từ A về B tại mức thoái lui từ 38.2% – 61.8% của đoạn XA.
• Tại B giá lại quay đầu giảm về C tại mức thoái lui từ 38.8% – 88.6% của đoạn AB.
• Sau đó từ C giá lại quay đầu tăng về điểm D tại mức mở rộng từ 261.8% – 361.8% của đoạn AB. Đồng thời D cũng là mức thoái lui 161,8% đoạn XA.

Khi điểm D hoàn thành giá sẽ đi theo xu hướng giảm, trader có thể vào lệnh Sell.

Lưu ý: Ngoài mô hình con cua tăng giảm ở trên thì còn có một biến thể khác của mô hình con cua là mô hình con cua sâu. Mô hình này khác với mô hình con cua là điểm A hồi về B tại mức thoái lui là 88.6 % của đoạn XA thay vì 38.2% – 61.8% như trên.

5. Mô hình con dơi 

Mô hình con dơi được Scott Carney phát triển vào năm 2001. Mô hình này khá giống với mẫu hình Gartley nhưng đoạn AB sẽ điều chỉnh ngắn hơn và CD sẽ dài hơn.. Mô hình này cũng có 2 loại là Bullish Bat và Bearish Bat với cấu tạo như sau:

Mô hình Bullish Bat

• Giá tăng từ X lên A 
• Tiếp theo lại từ A giảm xuống B ở mức thoái lui là 38,2% – 50% của đoạn XA. 
• Tại B giá quay đầu tăng điều chỉnh lên điểm C tại điểm thoái lui từ 38,2% đến 88,6% của đoạn AB. 
• Tại C giá quay ngược giảm xuống D tại mức mở rộng 161,8% đến 261,8% của đoạn AB hay D cũng là mức thoái lui 88.6% đoạn XA.

Sau khi hoàn thành tại D giá sẽ tăng nên trader có thể vào lệnh Buy để đón đầu.

Xem thêm: Trendline là gì? Cách xác định & vẽ đường xu hướng trendline

Mô hình Bearish Bat

• Giá giảm từ X về A
• Tiếp theo giá lại tăng điều chỉnh từ A về B tại mức thoái lui là 38,2% – 50% của XA. 
• Tại B giá lại giảm điều chỉnh về C tại mức thoái lui từ 38,2% đến 88,6% của đoạn xu hướng AB. 
• Tại C giá sẽ quay đầu tăng lên D tại điểm mở rộng 161,8% đến 261,8% của đoạn AB. Đồng thời, D cũng là thoái lui 88.6% của XA.

Sau khi hoàn thành tại D giá sẽ giảm nên trader có thể vào lệnh Sell để đón đầu.

6. Mô hình 3 sóng ngang

Mô hình này hao hao giống với mô hình AB = CD và là tiền thân của mô hình sóng Elliott. Tuy nhiên, mẫu hình này lại có 3 sóng và 2 đoạn hồi lại. MÔ hình này cũng phân thành 2 loại là mô hình 3 sóng ngang tăng và giảm với đặc điểm như sau:

Mô hình 3 sóng ngang tăng

• Sóng 1 là sóng giảm.
• Sóng A là đoạn điều chỉnh tăng so với sóng 1 và dừng lại ở mức thoái lui là 61.8% của sóng 1.
• Sóng 2 là sóng giảm và dừng lại ở mức mở rộng là 127% của sóng 1.
• Sóng B là tăng điều chỉnh tại mức thoái lui 61,8% so với sóng 2.
• Sóng 3 là sóng giảm tại mức 127% so với sóng 2. 
• Thời gian hình thành sóng 2, 3 bằng nhau, sóng A, B cũng sẽ bằng nhau.

Sau khi sóng thứ 3 hoàn thành thị trường sẽ đảo chiều tăng. Trader có thể vào lệnh Buy.

Mô hình 3 sóng ngang giảm

• Sóng 1 là sóng tăng.
• Sóng A là đoạn điều chỉnh giảm so với sóng 1 và dừng lại ở mức thoái lui là 61.8% của sóng 1.
• Sóng 2 là sóng tăng và dừng lại ở mức mở rộng là 127% của sóng 1.
• Sóng B là điều chỉnh giảm tại mức thoái lui 61,8% so với sóng 2.
• Sóng 3 là điều chỉnh tăng tại mức 127% so với sóng 2. 
• Thời gian hình thành sóng 2, 3 bằng nhau, sóng A, B cũng sẽ bằng nhau.

Sau khi sóng thứ 3 hoàn thành thị trường sẽ đảo chiều giảm. Trader có thể vào lệnh Sell.

7. Mô hình cá mập

Mô hình cá mập được phát hiện bởi Scott Carney và có nhiều nét tương đồng với mô hình con cua. Đây là một mô hình năm chân, với các điểm được đánh dấu là O, X, A, B và X và cũng có 2 loại là Bullish Shark và Bearish Shark. Hai mô hình này đáp ứng những quy tắc Fibonacci như sau:

Mô hình Bullish Shark

• Ban đầu giá tăng từ O đến X
• Tiếp theo giá lại giảm điều chỉnh từ X về A 
• Từ A giá lại tăng điều chỉnh lên B tại mức Fibonacci thoái lui từ 113% đến 161.8% của đoạn XA.
• Sau đó từ B giá sẽ giảm một đoạn dài về C với mức Fibonacci mở rộng từ 161.8% đến 224%. Hay C cũng là mức thoái lui từ 88.6% đến 113% của OX.

Sau khi hoàn thành tại C giá sẽ tăng lên trader có thể đón đầu với lệnh Buy.

Xem thêm: Mô hình cánh bướm (Butterfly): Đặc điểm & cách giao dịch

Mô hình Bearish Shark

• Ban đầu giá giảm từ O đến X
• Tiếp theo giá lại tăng điều chỉnh từ X về A 
• Từ A giá lại giảm điều chỉnh về B tại mức Fibonacci thoái lui từ 113% đến 161.8% của đoạn XA.
• Từ B giá sẽ tăng một đoạn dài về C với mức Fibonacci mở rộng từ 161.8% đến 224%. Hay C cũng là mức thoái lui từ 88.6% đến 113% của OX.

Sau khi hoàn thành tại C giá sẽ giảm lên trader có thể đón đầu với lệnh Sell.

Lưu ý: Tất cả các mô hình đều có các đoạn tăng giảm điều chỉnh trong một khoảng Fibonacci từ A đến B. Khi xác định trader chỉ cần nhận định các điểm giao động đó nằm trong khoảng từ a đến b chứ không cần bằng a hoặc b.

Ưu – Nhược điểm của mô hình Harmonic

Mô hình Harmonic không chỉ có nhiều mẫu hình khác nhau mà các mức Fibonacci cũng có nhiều điểm khác biệt. Chính bởi sự rắc rối này mà nhiều trader e dè khi sử dụng công cụ này vào phân tích kỹ thuật. Tuy nhiên, mẫu hình giá này lại có rất nhiều ưu điểm. Sau đây, chúng ta hãy cùng tìm hiểu các ưu, nhược điểm để đưa ra quyết định nên hay không nên sử dụng mô hình Harmonic.

Ưu điểm

• Mô hình Harmonic cung cấp cho trader điểm vào lệnh, cắt lỗ, chốt lời với tỷ lệ chính xác vô cùng cao.
• Mô hình này thường xuyên xuất hiện trên biểu đồ giá nên sẽ mang đến nhiều cơ hội cho nhà đầu tư.
• Áp dụng tỷ lệ Fibonacci càng khiến cho các tín hiệu trở nên tin cậy hơn.
• Có thể kết hợp với nhiều chỉ báo kỹ thuật khác như RSI, MACD, SMA, CCI,..
• Tín hiệu mà mô hình Harmonic cung cấp chính xác trên mọi khung thời gian.
• Do được cấu tạo bởi những đợt sóng rất cơ bản, bao gồm các đợt sóng chính và xen kẽ các đợt sóng điều chỉnh, nên rất dễ xuất hiện và được lặp lại thường xuyên.

Xem thêm: Top 10 sàn Forex uy tín & tốt nhất tại Việt Nam hiện nay

Nhược điểm

• Mô hình Harmonic có nhiều loại và mỗi lại sẽ có tỷ lệ Fibonacci khác nhau nên khiến nhà đầu tư thường bị rối và không nhớ chính xác từng loại. Những trader mới tham gia vào thị trường sẽ ít sử dụng đến mô hình này dù độ chính xác cao.
• Dễ nhầm lẫn với các mô hình giá khác.
• Phụ thuộc vào khả năng quan sát nhận định của mỗi nhà đầu tư.

Cách giao dịch với mô hình Harmonic

Cách giao dịch với mô hình Harmonic không quá phức tạp, nhưng quan trọng nhất là trader phải xác định chính xác mẫu hình để đưa ra chiến lược giao dịch phù hợp. Cách giao dịch được thực hiện như sau:

Bước 1: Nhận dạng mô hình

Để làm được điều này trader phải sử dụng khả năng quan sát biểu đồ và trí tưởng tượng của bản thân. Tuy nhiên, thời điểm này sẽ rất khó phân loại được mẫu hình vì chưa có tỷ lệ Fibonacci chính xác. Khi này trader chỉ có thể đánh dấu các điểm đỉnh và đáy trên biểu đồ.

Bước 2: Vẽ mô hình Harmonic

Để xác định mô hình Harmonic, chúng tôi khuyên bạn nên sử dụng tradingview vì công cụ này đã tích hợp sẵn các mẫu Harmonic. 

• Để vẽ mô hình trader chỉ cần nhấn vào mục các mẫu ở thanh công cụ vẽ bên trái biểu đồ.
• Tiếp theo nhấp vào mũi tên để chọn mẫu. Khi này bạn hãy nhấp vào mẫu hình XABCD hoặc ABCD để vẽ.
• Trên biểu đồ xác định điểm X kéo đến A, B, C, D

Khi này trên mẫu hình đã hiển thị tỷ lệ Fibonacci. Dựa vào tỷ lệ này trader sẽ phân loại mẫu hình Harmonic thuộc loại nào, là mẫu hình tăng hay giảm. Nhà đầu tư có thể dựa vào các tỷ lệ Fibonacci theo từng mẫu hình mà chúng tôi đã chia sẻ ở trên để phân loại.

Bước 3: Vào lệnh

Tiến hành đặt lệnh mua hoặc bán, điểm chốt lời và cắt lỗ theo từng dạng mẫu hình Harmonic.

Xem thêm: Chơi Forex là gì? Cách chơi Forex chi tiết cho người mới

Kết luận

Bài viết trên Soria For Congress đã chia sẻ đến bạn đọc những kiến thức tổng quan nhất về mô hình Harmonic. Mong rằng những thông tin này có thể giúp nhà đầu tư dễ dàng xác định mẫu hình giá Harmonic và biết cách giao dịch khi gặp mô hình này. Hãy luyện tập thường xuyên, sau một thời gian chắc chắn mô hình này sẽ không thể làm khó bạn.

Bài viết liên quan

Mô hình chữ nhật là gì? Đặc điểm & cách giao dịch hiệu quả

Mô hình cánh bướm (Butterfly): Đặc điểm & cách giao dịch

Tổng hợp các mô hình giá quan trọng nhất trong Forex